نقش ریسک در تعیین فواصل کالیبراسیون مطابق OIML D10 2022

نقش ریسک در تعیین فواصل کالیبراسیون دستگاه‌ها، از جمله آون‌ها، نیازمند ارزیابی دقیق ریسک‌های مرتبط با استفاده و عملکرد این دستگاه‌ها است. این ریسک‌ها شامل ریسک مصرف‌کننده (ریسک پذیرش نادرست) و ریسک تولیدکننده (ریسک رد نادرست) می‌باشد. در این بخش، نقش ریسک در تعیین فواصل کالیبراسیون بر مبنای استانداردهای مرتبط و روش‌های محاسباتی در مشاوره استاندارد ایزو 17025 توضیح داده خواهد شد.

1. تعریف ریسک‌ها

ریسک مصرف‌کننده (Consumer Risk)

ریسک مصرف‌کننده به احتمال پذیرش نادرست دستگاه‌هایی اشاره دارد که در واقع خارج از محدوده‌های قابل قبول عملکرد می‌باشند. این نوع ریسک معمولاً به احتمال پذیرش خطاها (False Accept) شناخته می‌شود.

ریسک تولیدکننده (Producer Risk)

ریسک تولیدکننده به احتمال رد نادرست دستگاه‌هایی اشاره دارد که در واقع داخل محدوده‌های قابل قبول عملکرد می‌باشند. این نوع ریسک معمولاً به احتمال رد خطاها (False Reject) شناخته می‌شود.

2. ارزیابی ریسک‌ها در تعیین فواصل کالیبراسیون

مثال: آون آزمایشگاهی

داده‌های کالیبراسیون فرضی:

|——|—————-|—————————-|————————-|—————————–|

| 1 | 100 | 100.5 | 0.5 | 0.2 |

| 2 | 100 | 99.8 | -0.2 | 0.2 |

| 3 | 100 | 100.3 | 0.3 | 0.2 |

3. محاسبه خطاها و عدم قطعیت‌ها

محاسبه میانگین خطا (\(\overline{E}\)) و انحراف استاندارد (\(\sigma\)):

\overline{E} = \frac{0.5 + (-0.2) + 0.3}{3} = 0.2 \text{ °C}

\sigma = \sqrt{\frac{(0.5 – 0.2)^2 + (-0.2 – 0.2)^2 + (0.3 – 0.2)^2}{3-1}} = \sqrt{\frac{0.09 + 0.16 + 0.01}{2}} = 0.36 \text{ °C}

###نقش ریسک در کالیبراسیون# محاسبه عدم قطعیت ترکیبی (\(U_{measured}\)):

U_{measured} = \sqrt{\sigma^2 + u_{cal}^2} = \sqrt{0.36^2 + 0.2^2} = 0.41 \text{ °C}

### 4. محاسبه ریسک‌ها

#### ریسک مصرف‌کننده (PFA):

احتمال پذیرش نادرست زمانی که دستگاه خارج از محدوده‌های قابل قبول است. به طور کلی، این احتمال به توزیع داده‌های خطا و عدم قطعیت‌ها بستگی دارد.

#### ریسک تولیدکننده (PFR):

احتمال رد نادرست زمانی که دستگاه در محدوده‌های قابل قبول است.

### 5. تعیین فاصله کالیبراسیون

فرض کنید عدم قطعیت هدف (\(U_{target}\)) برابر 0.5°C باشد. فاصله کالیبراسیون را می‌توان با در نظر گرفتن ریسک‌ها و عدم قطعیت هدف تعیین کرد.

#### تعیین فاصله کالیبراسیون با استفاده از فرمول زیر:

T = \frac{D}{\sqrt{\overline{E}^2 + \sigma^2 + u_{cal}^2}}

که در آن \(D\) دقت مورد نیاز است (مثلاً 1.0°C).

T = \frac{1.0}{\sqrt{(0.2)^2 + (0.36)^2 + (0.2)^2}}

T = \frac{1.0}{\sqrt{0.04 + 0.1296 + 0.04}} = \frac{1.0}{\sqrt{0.2096}} = \frac{1.0}{0.458} = 2.18 \text{ واحد زمانی}

### نتیجه‌گیری

در نتیجه، فاصله کالیبراسیون آون باید حدود 2.18 واحد زمانی (مثلاً ماه‌ها) باشد. این فاصله کالیبراسیون با در نظر گرفتن میانگین خطاها، انحراف استاندارد، عدم قطعیت‌های کالیبراسیون و ریسک‌های اندازه‌گیری تعیین شده است. به منظور بهینه‌سازی فواصل کالیبراسیون، لازم است که داده‌های بیشتری جمع‌آوری شده و تحلیل‌های بیشتری انجام شود.

این فرآیند به اطمینان از دقت و صحت نتایج اندازه‌گیری‌ها کمک می‌کند و در عین حال از پذیرش یا رد نادرست دستگاه‌ها جلوگیری می‌کند.

مشاوره استاندارد 17025.عصر کیفیت.مشاور شما در دریافت گواهینامه ایزوISO 17025:2017 و دریافت موفقیت امیز گواهینامه ایزو 17025و

آزمایشگاه همکار استانی .